22 janauari 2023
Wij kregen de volgende email met brieven van 40 jaar terug die gaan over de schipper ten Berge, waarvoor onze hartelijke dank.
Wij zijn achterkleinkinderen van opa de schipper ten Berge, de Homan’s kant: Marianne, Gerard en Peter.
Tijdens een recente zolderopruiming kwam ik wat handgeschreven aantekeningen van mijn vader Marius tegen. Daarin beschrijft hij onder andere de anekdote over opa die “kukeleku en klap klap klap” kreeg van het kip. Hij beschrijft ook het ongeval op de zompe, waarbij 1 van de opvarenden kwam te overlijden. Omdat dit uit eerste hand vanuit zijn herinneringen kwam, dacht ik dat het misschien van waarde voor jullie zou kunnen zijn. Zie foto’s
Dit is de tekst uit de brieven:
Jans ten Berge (de schipper van de Regt door zee):
Als vrijgezel bij Robbbezak thuis, kreeg met het eten niet het lekkerste stukje vlees of kip!! Toen er eens kip op tafel kwam beklaagde hij zich door te zeggen: ik krijg alleen maar kukeleku (de hals) en klap, klap, klap (de vleugels).
Als de koningin jarig was, werd Jans (hij woonde in een houten huisje naast het huis van G. J. Homan, Dorpsstraat 157) aangespoord ook de vlag uit te hangen. Hij gebruikte hiervoor dan een signaalvlag (rechthoekige witte vlag met een rode rand), een vlag die aan boord gebruikt werd om aan te geven dat de boot een sleep had of gesleept werd.
Het ongeval waarbij Dirk der Weele (Fi’js Detje) verdronk, gebeurde op de Zuiderzee (IJsselmeer) bij een mastbreuk. Omdat de schuit met planken dichtgetimmerd was in verband met slaapruimte, ontstond een dek (zonder reling). Toen de mast brak, veegde het zeil als een bezem over het dek. Fi’js Detje werd daardoor overboord geveegd. Opa (G.J. ten Berge) zag het, pakte een (vaar)boom, wierp deze in de richting van Detje, deze greep in de richting van de drijvende boom, maar kwam een meter te kort om deze te pakken. Detje is later bij de Kuinre dood aangespoeld. Bekend is dat deze schippers niet konden zwemmen. Wel schaatsen want opa vertelde dat de schipper (Jans) eens op de schaats dwars over zijn eigen ingevroren zomp sprong.
Hieronder de brief van 40 jaar geleden:
De Regge is een regenrivier die vroeger al het water opving en als riool gebruikt werd. Nu is zij helder en zo schoon dat zelfs het ijsvogeltje weer is te zien.
Wie kent niet het woord overtoom? In de Regge passeert de zomp twee stuwen met hulp van overtomen, een lorrie waar de zomp opvaart en naar de andere kant getrokken wordt.
De Regge was wat nu de A1 is, dé levensader van Twente naar de Hanzesteden Zwolle en Kampen. 200 jaar geleden voeren hier honderden Enterse zompen en nu weer drie.
De zomp is een eikenhouten platbodem van ± 12 meter lang met fokzeil en grootzeil. Een fantastisch zeilschip en goed bestuurbaar en zeer geschikt voor ondiep water.
